Pogrzeb chrześcijański
W myśl przepisów Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. „wierni zmarli powinni otrzymać pogrzeb kościelny, zgodnie z przepisem prawa” (kan. 1176, p.1).
Prawo kościelne jednak wyraźnie wymienia ludzi, którym powinno się odmówić pogrzebu kościelnego (kan. 1184 p.1):
1. Notoryczni apostaci, heretycy i schizmatycy
2. Osoby, które wybrały spalenie swojego ciała z motywów przeciwnych wierze chrześcijańskiej
3. Inni jawni grzesznicy, którym nie można przyznać pogrzebu bez publicznego zgorszenia wiernych
Przepisy kościelne wymagają zezwolenia na pogrzeb w przypadku:
1. Jeśli zmarły ma zostać pochowany poza swoją parafią (zezwolenie od proboszcza z parafii, do której przynależy)
2. Jeśli zmarły mieszkał poza parafią, na terenie której ma zostać pochowany (zezwolenie od proboszcza miejsca zamieszkania zmarłego)
Zgłaszając pogrzeb, należy w kancelarii parafialnej przedłożyć:
1. akt zgonu z USC
2. poświadczenie przyjęcia przed śmiercią przez osobę zmarłą sakramentów (jeżeli takie poświadczenie posiadamy)
3. Dokument dla administracji cmentarza
Ustalenie miejsca pochówku na cmentarzu:
Po zgłoszeniu pogrzebu w kancelarii parafialnej i ustaleniu jego terminu, należy bezwzględnie skontaktować się z osobą prowadzącą ewidencję cmentarza, w celu wpisania osoby zmarłej w księdze cmentarnej, ustalenia terminu wjazdu na cmentarz dla przygotowania grobu oraz wniesienia opłaty cmentarnej z tym związanej.
Obrzędy pogrzebu w wypadku kremacji ciała osoby zmarłej
Fragmenty listu pasterskiego Episkopatu Polski z 16.10.2011 o szacunku dla ciała zmarłego i obrzędach pogrzebu w przypadku kremacji.
Biorąc pod uwagę przekaz płynący z Pisma Świętego i tradycji chrześcijańskiej, Kościół zaleca zachowywanie dotychczasowego zwyczaju grzebania ciał zmarłych, ale zezwala na kremację, jeśli nie podważa wiary w zmartwychwstanie ciała. Prochy wyrażają zniszczenie ludzkiego ciała i nie oddają idei snu w oczekiwaniu zmartwychwstania. Ponadto ciału, a nie prochom, oddaje się cześć w czasie liturgii pogrzebowej.
Ponieważ w ostatnich latach przyjęły się w Polsce zróżnicowane praktyki obrzędów liturgicznych towarzyszących kremacji ciał zmarłych i złożeniu urny do grobu lub kolumbarium czyli ścianie z urnami, biskupi polscy zwrócili się do Kongregacji do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów o zatwierdzenie obrzędów pogrzebowych. Stolica Apostolska, dekretem z 7 lipca 2010 roku, zatwierdziła obrzęd i normy wykonawcze związane z kremacją ciała ludzkiego. Zatwierdzone normy i podane wskazania są następujące:
Część I pogrzebu – przed kremacją ciała zmarłego
Msza święta w kościele, w kaplicy cmentarnej lub w pomieszczeniu krematorium, z ostatnim pożegnaniem rodziny, wspólnoty parafialnej i znajomych.
Część II pogrzebu – po kremacji ciała zmarłego
złożenie urny w grobie lub kolumbarium przy udziale najbliższej rodziny, bez zewnętrznej okazałości. Nie wydaje się stosownym, aby nad prochami odprawiano Mszę świętą pogrzebową, która ma na celu uczczenie ciała zmarłego.
Obrzędy pogrzebowe można jednak sprawować nad urną, w następujących przypadkach:
– gdy śmierć nastąpiła daleko od miejsca zamieszkania i kremacja ułatwia sprowadzenie doczesnych szczątków
– gdy uczestnicy pogrzebu przybywają z daleka i trudno im być na dwóch częściach pogrzebu
Kościół stanowczo sprzeciwia się praktyce rozrzucania prochów ludzkich w miejscach pamięci, na morzu, w górach lub w innych miejscach.